سفارش تبلیغ
صبا ویژن

سیستم اطفاء حریق | طراحی و اجرای سیستم های اطفاء حریق| شارژ کپسو

???????سیستم اطفاء حریق و شارژ کپسول ، به مجموعه ای از ابزارها و اقداماتی که جهت جلوگیری از

گسترش و مهار حریق صورت میگیرد، سیستم اطفاء حریق می گویند. هدف از این

امر حفاظت از جان افراد و جلوگیری از خسارات مالی ناشی از آتش سوزی می باشد.

سیستم اطفاء حریق دارای دو نوع دستی و خودکار می باشد ، این سیستم اطفای

حریق دارای انواع مختلفی است که در زیر به آنها اشاره می شود.

?

 تاریخچه سیستم های اطفاء حریق

در تاریخ 10 فوریه ی 1863 اولین اختراع سیستم اطفای حریق در ویرجینیا توسط

شرکت آلونسون کرین به ثبت رسید. در سال 1872 اختراع اولین سیستم آب پاش

به نام H.W.Pratt ثبت شد. در سال 1874 نیز اولین سیستم آب پاش خودکار عملی

در شرکت نیوهیون در ایالات کانکتیکات آمریکا توسط هنری اس. پارمالی اختراع شد.

هنری اس. پارمالی این سیستم را در کارخانه پیانویی خود نصب کرد.

انواع سیستم های اطفاء حریق:

1-    سیستم اطفاء حریق آب و گاز
2-    سیستم اطفاء حریق پودری
3-    سیستم اطفاء حریق گاز کربن دی اکسید CO2
4-    سیستم اطفاء حریق ترکیبات هالوژنه
5-    سیستم اطفاء حریق فوم

 

طبقه بندی انواع حریق:

آتش براساس نوع ماده سوختنی به چند گروه ( کلاس ) تقسیم بندی می شود.

هر کدام از این گروه ها با یک حرف انگلیسی مشخص می شود. آشنایی با کلاس

حریق کمک زیادی به ما در انتخاب روش مناسب اطفاء حریق می کند. در زیر طبقه

بندی انواع حریق برای شما عزیران بیان می شود.

 

?

طبقه بندی انواع حریق

روش های اطفاء حریق:

با توجه به نوع آتش روش های اطفاء حریق متفاوت است، لذا جهت اطفاء حریق

باید یک یا تعدادی از عوامل اصلی منشور آتش که شامل: 1- حرارت 2- اکسیژن

3- مواد سوختنی 4- واکنش های شیمیایی می باشد، را کنترل کرد.
روش های اطفا حریق با توجه به ماهیت حریق به 4 دسته زیر تقسیم می شوند:
1-    سرد کردن حریق  ( آب و گاز co2 )
2-    خفه کردن حریق  ( خاک، ماسه، کف co2 )
3-    جلوگیری و یا از بین بردن مواد قابل اشتعال  ( مواد رقیق کننده شامل co2 و N2 )
4-    کنترل واکنش های زنجیره ای  ( هالن و پودرهای مخصوص )

سرد کردن حریق:
یکی از روش های مرسوم و متداول اطفاء حریق همان سرد کردن حریق می باشد.

سرد کردن معمولاً توسط آب انجام می شود، همچنین گاز دی اکسید کربن نیز

قابلیت سرد کردن آتش را دارد.

خفه کردن حریق:
برای جلوگیری از رسیدن اکسیژن به آتش از روش خفه کردن استفاده می شود.

مواردی که در این روش استفاده می شوند باید سنگین تر از هوا باشند و یا حالت

پوششی داشته باشند. مثل: پتوی خیس، خاک، ماسه و …

جلوگیری و یا از بین بردن مواد قابل اشتعال:
این روش قبل از اینکه حریق گسترش پیدا کند، با دور کردن مواد قابل اشتعال،

قطع جریان، رقیق کردن ماده سوختنی و … امکان پذیر است.

کنترل واکنش های زنجیره ای:
در این روش استفاده از ترکیبات هالن و یا برخی ترکیبات جامد ( کربنات پتاسیم )

بسیار کاربرد دارد. کنترل واکنش های زنجیره ای گرانترین روش اطفاء حریق است،

لذا می توان بصورت مکمل برای موادی که ارزش بالایی دارند، استفاده کرد.

با توجه به نحوه کارکرد سیستم های اطفاء حریق می توان آنها را در دو نوع سیستم

اطفاء حریق اتوماتیک ( خودکار ) و سیستم اطفاء حریق دستی تقسیم بندی کرد.

عوامل اطفاء حریق:

امروزه برخلاف گذشته عوامل زیادی علاوه بر آب در اطفاء حریق نقش دارند. در

عکس زیر عوامل اطفاء حریق به همراه کاربردها برای شما عزیزان بیان می شود.

?

?

اطفاء حریق دستی:

این روش توسط افراد و یا آتشنشانان به صورت دستی انجام می شود. کپسول های

آتش نشانی که معمولاً در خانه ها و مکان های مختلف موجود است، نمونه ای

از اطفا حریق دستی هستند.

انواع سیستم های اطفا حریق دستی ( خاموش کننده های دستی ) :

1-    خاموش کننده های پودری ( پودر خشک، پودر خشک شیمیایی، پودر تر شیمیایی )
2-    خاموش کننده های دی اکسید کربن
3-    خاموش کننده های حاوی ترکیبات هالوژنه
4-    خاموش کننده های حاوی کف

استانداردهای بین المللی رنگ بدنه خاموش کننده ها:

رنگ آبی: خاموش کننده پودری ، رنگ سیاه: خاموش کننده دی اکسید کربن ، رنگ سبز:

خاموش کننده هالن ، رنگ کرم: خاموش کننده کف ، رنگ قرمز: خاموش کننده آبی

اطفاء حریق اتوماتیک:

این روش بصورت خودکار و بدون دخالت انسان انجام می شود.

انواع سیستم های اطفا حریق اتوماتیک:

1-    سیستم اطفاء حریق اتوماتیک مه آب ( watermist )
2-    سیستم اطفاء حریق اتوماتیک ورتکس ( vortex )
3-    سیستم اطفای حریق اتوماتیک گازی
4-    سیستم اطفاء حریق اتوماتیک آبی
5-    سیستم اطفاء حریق اتوماتیک پودری ( آیروسل )
6-    سیستم اطفاء حریق اتوماتیک فوم ( Foam )

سیستم های اطفاء حریق اتوماتیک مه آب ( watermist )

این سیستم اطفا یکی از پیشرفته ترین سیستم های اطفا حریق بوده، که ماده خاموش

کننده استفاده شده در آن آب است. عمل اطفاء در این سیستم توسط پاشش قطرات

مه مانند ( قطرات آب به قطر 300 تا 1000 میکرون ) در منطقه تحت مراقب انجام می شود.

به دلیل وجود قطرات آب در این سامانه حرارت محیط به سرعت کاهش یافته و سبب خنک

شدن محیط می گردد. در مرحله رقیق سازی و جایگزینی اکسیژن، بخار آب ایجاد شده

سبب دور شدن اکسیژن از محل حریق و با ایجاد لایه ای مرطوب روی سطح حریق نشسته

و مانع ارتباط آن با هوا می شود. همچنین ریزش قطرات کوچک آب در این سامانه سبب خاموش

شدن شعله می گردد. از نظر خنک سازی سیستم اطفاء حریق اتوماتیک مه آب مانند سیستم

اطفاء حریق آبی و از نظر جلوگیری از رسیدن اکسیژن به آتش مانند سیستم اطفاء حریق

گازی عمل می کند.

 

?

سیستم اطفاء حریق اتوماتیک مه آب

سیستم اطفاء حریق اتوماتیک ورتکس ( vortex )

این سیستم از مه آب و گاز نیتروژن تشکیل شده است،شارژ کپسول در این سیستم قطرات آب تحت

فشار گاز نیتروژن به ذرات 10 میکرونی تبدیل شده و پس از ترکیب شدن با گاز نیتروژن از

نازل خارج می شوند. در این سیستم ذرات آب سبب خنک شدن و گاز نیتروژن سبب کاهش

میزان اکسیژن حریق می گردد و با ایجاد کمترین رطوبت در محل سبب مهار آتش می شود.

 

?

سیستم اطفاء حریق اتوماتیک ورتکس

سیستم اطفاء حریق اتوماتیک گازی

این سیستم از هیدروکربن های هالوژن تشکیل شده است. در مواقعی که نتوان از سایر

سیستم های اطفا حریق استفاده کرد از سیستم اطفا حریق گازی استفاده می شود.

این سیستم اطفاء در مکان های مهم و پرخطر مثل اتاق سرور، مراکز نگهداری اسناد،

پست های برق و … کاربرد دارد. همچنین در مکان هایی که وزن کپسول در آنها اهمیت دارد

، مانند هواپیما و زیر دریایی ها مورد استفاده قرار می گیرد.

 

?

سیستم اطفاء حریق اتوماتیک گازی

سیستم اطفاء حریق اتوماتیک آبی ( اسپرینکلر )

این سیستم  و شارژ کپسول یک سامانه پاششی سقفی اطفاء حریق است، که از یک منبع آب،

سیستم تامین فشار، لوله های توزیع کننده، اتصالات، شیرآلات و پاشنده ( اسپرینکلر )

تشکیل شده است. تعداد و اندازه لوله ها در این سیستم ها با توجه به شعاع عملکرد

نازل ها تعیین می شود. سیستم اطفا حریق آبی در پارکینگ ها، هتل ها، مخازن

نگهداری سوخت و شارژ کپسول… کاربرد دارد.

 

?

سیستم اطفاء حریق اتوماتیک آبی

سیستم اطفاء حریق اتوماتیک پودری ( آیروسل )

این سیستم اطفا حریق بر پایه پودر و گاز ( آیروسل ) و شارژ کپسول طراحی شده و شامل ذرات جامد

غیر سمی بسیار ریز ( قطر کمتر از 10 میکرومتر )، ترکیبات کربنات پتاسیم است. این

ماده جامد تا زمانی پایدار می ماند که به صورت الکتریکی و یا واکنش گرمازا فعال نشود

و در اثر تجزیه گرمایی ترکیبی جامد با خاصیت خاموش کنندگی از پودر و گاز تولید می کند.

استفاده از سیستم اطفاء حریق اتوماتیک پودری ( آیروسل ) در اتاق های کنترل،

کارخانجات، مصارف دریایی، اتاق سرور و … کاربرد دارد.

 

?

سیستم اطفاء حریق اتوماتیک پودری ( آیروسل )

سیستم اطفاء حریق اتوماتیک فوم

این سیستم موثرترین روش اطفا سوخت های مایع مانند: نفت، بنزین و … است.

در سیستم اطفاء حریق و شارژ کپسول فوم برای مهار آتش از ترکیب آب و فوم استفاده می شود.

آب و فوم ترکیب شده از طریق شبکه لوله کشی به نازل های نصب شده در محل،

منتقل می شوند. فومی که در این سیستم اطفاء از نازل ها خارج میشود، ترکیب

محلول آب و فوم با هوا است. این فوم با گرفتن شکلی چسبنده بصورت آزاد بر روی

سطح مایع مشتعل شده قرار گرفته و مانع ورود هوا به سطح مایع می شود. در نتیجه

منجر به مجزا شدن بخارات فرار قابل اشتعال با هوا می گردد. فوم با جریان یافتن در

سطح مایع مشتعل ( جداسازی اکسیژن )، مانع سوختن شده و سبب مهار حریق

می شود. استفاده از سیستم اطفاء حریق و شارژ کپسول اتوماتیک فوم در انبارهای مواد شیمیایی،

آشیانه های هواپیما و هلیکوپتر، تاسیسات نفتی و … کاربرد دارد.

 

?

سیستم اطفاء حریق اتوماتیک فوم

نتیجه گیری:

اجرای سیستم های اعلام و اطفاء حریق از جمله تجهیزاتی هستند که وجود آنها،

جهت افزایش ایمنی افراد در تمامی ساختمان های بلند لازم است. وظیفه سیستم های

آتش نشانی ( سیستم اعلام حریق ، سیستم اطفاء حریق و شارژ کپسول )
از جمله وظایف شرکت های مشاور آتشنشانی مشاوره، طراحی و اجرای صحیح سیستم های

آتش نشانی است. شرکت هومینو  با تجربه و سابقه ای طولانی در خصوص مشاوره اخذ وشارژ کپسول

تاییدیه آتش نشانی وشارژ کپسول اجرای سیستم های آتش نشانی در وندور لیست سازمان آتش نشانی

قرار دارد. شما عزیزان در صورت داشتن هر گونه سوال در خصوص مشاوره و اجرای سیستم های

آتش نشانی می توانید از طریق کامنت و یا تماس تلفنی با کارشناسان آتش نشانی ما در ارتباط باشید.

 


سیستم گاز FM200 | سیستم اطفای حریق گازی FM200

سیستم اطفای حریق گازی FM200 ، یکی از سیستم های اطفای حریق اتوماتیک،

سیستم FM200 می باشد. سیستم گاز اطفای حریق FM200 بدلیل سازگار

بودن با محیط زیست، بهترین عامل شیمیایی جایگزین هالون ها می باشد.

گازهای خانواده هالون پس از آزاد شدن در محیط به دلیل مقاومت بالا وارد

لایه های بالایی جو شده و اشعه فرابنفش را جذب و در واکنش های شیمیایی

شرکت می کنند، همین امر سبب از بین رفتن لایه ازون می شود.

در اکثر موارد استفاده از گاز هالون بدلیل تاثیرات مخرب آن بر لایه ازون طبق پروتکل مونترال

1987 و پروتکل کیوتو 1997 ممنوع شده است، لذا سازمان NFPA گاز HFC-227ea را به

عنوان جایگزین هالون ها انتخاب کرد. گاز FM200 با طبیعت سازگار بوده و در برابر تجزیه

پذیری و واکنش با لایه ازون پایدار می باشد. غلظت معمول یک سیستم FM200 معمولاً

بین 8.5% – 7.9% است. این غلظت براساس ریسک حفاظت شده و توسط سازنده اصلی

تجهیزات OEM و استانداردهای ISO14520 برای سیستم های آتش سوزی تعیین می شود.

سیستم گاز FM200

گاز HFC227ea با برند تجاری FM200 از گازهای کربن، فلوئور و هیدروژن تشکیل شده که

بدون رنگ، بدون بو و غیر هادی است. گاز FM200 یک سیستم اطفای حریق بدون نیاز

به آب می باشد. این گاز با مهار واکنش شیمیایی، مواد قابل احتراق و اکسیژن در عرض

10 ثانیه حریق را سرکوب می کند. سیستم اطفای حریق گاز FM200 به دلیل غیر سمی

بودن کاملاً با محیط زیست سازگار است، در مکان هایی که سیستم های آتش نشانی

سیستم های اعلام و اطفاء حریق ) در آنها به درستی تعبیه و اجرا شده باشد، هیچگونه

خطری برای ساکنین نخواهد داشت. این ماده به عنوان عامل ایمن و کارآمد برای سرکوب

حریق کلاس A ( مواد جامد ) و کلاس B ( مایعات قابل اشتعال ) استفاده می شود.

نکته: گاز هالون 1301 یکی از قدیمی ترین و بهترین گازهای اطفای حریق بوده است و در

مکان هایی که دارای اهمیت بالا می باشند، مانند صنایع مخابراتی و الکتریکی کاربرد دارد.

مشخصات اصلی سیستم اطفاء حریقFM200

?

جایگزینی مناسب برای هالون 1301
غلظت طراحی بسیار پایین ( 7.5% )
فشار ذخیره سازی پایین و تخلیه بی صدا
قابلیت اطفاء حریق در مدت زمان کوتاه ( حدود 10 ثانیه )
عایق جریان الکتریکی
عدم ایجاد برودت شدید پس از تخلیه
عدم تأثیر مخرب بر لایه ازون ( عمر کوتاه در جو حدود 30 سال )
نیاز به تعداد سیلندر کم جهت ذخیره سازی گاز
عدم کاهش قابل ملاحظه اکسیژن پس از تخلیه
نداشتن اثرات مخرب بر روی تجهیزات پس از عملکرد و تخلیه

خواص فیزیکی سیستم اطفاء حریق گازی FM200

نام شیمیایی: هپتا فلوئور پروپن Heptafluoro propane
فرمول شیمیایی: CF3CHFCF3
نام محصول: HFC-227ea
وزن مولکولی: 170
دمای بحرانی: 101.7 ?
فشار بحرانی: 29.12 bar
چگالی در حالت مایع: 1407 kg/m
غلظت طراحی برای کلاس حریق نوع A: 7.5%
غلظت بدون اثر این گاز بر روی انسان : 9%
غلظت کم اثر این گاز بر روی انسان : 10.5%

مشخصات شیمیایی گازFM200

این گاز جزو گازهای تمیز و پاک به شمار می آید، زیرا درجه سمی بودن آن بسیار کم است.

از این گاز با اطمینان می توان در مکان هایی که افراد همیشه در آنجا حضور دارند استفاده کرد،

زیرا مسمومیت ایجاد شده توسط آنها کمتر از هالون است. بدلیل عدم وجود بروماین یا کلراین در

گاز FM200 تاثیر مخرب این گاز بر لایه ازون بسیار کم و در حد صفر می باشد، لذا هیچ ماده ای

از این گاز پس از آزاد شدن در محیط باقی نمی ماند، در نتیجه دارای خسارات و هزینه پاکسازی

کمتر و ضریب ایمنی بیشتری برای افراد حاضر در محیط را برعهده دارد . معمولاً غلظت طراحی

گاز FM200، 7% است، بنابراین نسبت قدرت اطفاء در واحد جرم این گاز به مقدار زیادی افزایش

می یابد.

نکات ایمنی گاز اطفاء حریق FM200

این گاز در صورت برخورد نزدیک در حالت مایع و یا گاز با پوست انسان سبب یخ زدگی می شود.

کپسول گاز FM200 باید با احتیاط حمل شود. در زمانی که کپسول به سیستم تخلیه متصل نیست

و مهار نشده است، تجهیزات ایمنی کنترل نزول گاز باید در محل مناسب در دسترس باشد. در

دماهای بالاتر از 700? گاز FM200 به گاز هیدروژن فلوراید تبدیل می شود.

مزایای سیستم اطفای حریق گاز FM200

?

از جمله مزیت های اصلی این سیستم استفاده از میزان اندک گاز برای اطفای حریق می باشد،

لذا به فضای کمتری برای ذخیره سازی گاز اطفای FM200 نیاز است. با توجه به اینکه سیستم

اطفای گاز FM200 برای مدت زمان کوتاه ( تقریباً 10 ثانیه ) طراحی شده است، در این مدت زمان

اندک از بروز حریق هایی با عامل الکتریکی، مایعات و مواد قابل اشتعال و … جلوگیری می کند.

همین امر سبب به حداقل رساندن خسارات ناشی از حریق و هزینه های تعمیر و بازسازی می شود.

هزینه شارژ مجدد سیستم اطفای گاز FM200 ارزان و به صرفه می باشد. این سیستم در حفاظت و

سازگاری با محیط دارای برتری است و بدلیل غیر سمی و بی خطر بودن در محیط های بسته کاربرد

دارد. گاز FM200 هیچ تأثیر مخربی بر روی لایه ازون ندارد و همین امر سبب شده است این سیستم

اطفای گازی در سراسر جهان مورد استقبال قرار گیرد.

مکان های مورد استفاده از سیستم اطفاء حریق FM200

به علت عملکرد، قدرت خاموش کنندگی بالا و خاصیت سمی کم سیستم اطفاء حریق FM200،

استفاده از این سیستم در مکان های بسته کاربرد دارد. از جمله این مکان ها:
اتاق سرور و مراکز داده
مراکز آرشیو اسناد، مدارک و بایگانی ها
اتاق های مانیتورینگ و کنترل
محل نگهداری تجهیزات مخابراتی
مراکز کنترل خطوط تولید
مراکز انبارش و ذخیره سازی داده ها
مراکز نگهداری تجهیزات، مواد پزشکی و دارویی
موزه ها، نمایشگاه ها
محل های قرارگیری توربین های گازی
سکوهای دریایی نفت و گاز
نیروگاه ها
و…

نتیجه گیری:

همانطور که در مطالب فوق بیان شد، گاز FM200 بی رنگ، بی بو و از نظر الکتریکی نارسانا است،

که براثر فشار زیاد گاز نیتروژن به صورت مایع ذخیره می شود. این گاز در هنگام تخلیه بصورت شفاف

، بدون رنگ و غیر قابل القای مغناطیسی در محیط آزاد و تا حدودی مانع دید می شود. گاز FM200

یک ماده خاموش کننده مصنوعی است، که با جدا کردن اضلاع مثلث آتش ( اکسیژن، حرارت و ماده

سوختنی ) سبب خاموش شدن آتش می شود. گاز FM200 می تواند تمامی آتش سوزی های

ناشی از خطاهای الکتریکی و یا مایعات قابل اشتعال را در مدت زمان تقریباً 10 ثانیه پس از تخلیه

گاز FM200 مهار نماید و از خرابی های ناشی از حریق جلوگیری کند. سیستم FM200 از جمله

خاموش کننده های مورد تایید سازمان های جهانی NFPA، EPA و … می باشد، استفاده از این

سیستم اطفاء در بیشتر کشورهای جهان و بیش از صد هزار پایگاه مختلف متداول شده است.
هومینو  آمادگی مشاوره ،طراحی تأمین و اجراء سیستم اطفاء حریق گاز FM200 را دارد. هم اکنون

می توانید با ما در تماس باشید، با لبخند پاسخگوی شما عزیزان هستیم.

 


پوششهای ضد حریق

پوشش‌های ضد حریق بر روی سازه‌ها، جهت جلوگیری از انهدام آنها در هنگام آتش

سوزی استفاده می‌شود. ‌پوشش‌های ضد حریق در کل برای محافظت از سازه‌های

فلزی و بتنی طراحی شده‌اند. هدف از کاربرد این پوشش‌ها آن است که، هنگام آتش

سوزی در مقدار زمان معین، سازه به دمای تخریب (دمای بحرانی) نرسد. مدت زمان

حافظت از سازه به ویژگی‌های آن از جمله نوع آلیاژ، شکل هندسی‌، نوع کاربری، نوع

حریق احتمالی، فاصله از ایستگاه آتش نشانی و افراد در حال کار و خروج (فرار)  وابسته

است. بررسی پوشش‌های مقاوم در برابر حریق، مستلزم دانش کامل در مورد آتش

و اثرات دقیق آن بر روی سازه‌ها است.

عوامل موثر در مورد انواع پوشش‌های ضد حریق ‌

حفاظت در برابر حریق

موادی که در برابر انواع حریق مقاومند شامل موادی هستند که انرژی را جذب می‌نمایند‌.

مواد عایق و پوشش‌های منبسط شونده از جمله این مواد هستند. یک طرح حفاظت از

ساختمان در برابر حریق عمدتاً جهت حفظ دارایی، جان ساکنین و مقاومت بنا تا زمانی

طولانی‌تر، از اهمیت خاصی برخوردار است.‌ این کار برای نیل به اهداف زیر انجام می‌شود.

  • محافظت مالی‌، به وسیله اجزای سازه‌ای مقاوم در برابر آتش و ایجاد مدت زمان مقاومت
  • بیشتر جهت جلوگیری از ریزش ساختار و نتیجتاً محدود‌ ساختن آتش‌.
  • ایمنی جانی‌، از طریق محدود ساختن دود و کاهش آسیب به افراد همراه، با در نظر گرفتن
  • محل‌هایی درون ساختمان که ساکنین بتوانند از آن به عنوان پناهگاه استفاده کنند.
  • ایجاد زمان لازم جهت رسیدن نیروهای امدادی و آتش نشانی به محل.
  • جلوگیری از گسترش و پیشروی حریق به ساختمان‌های مجاور‌ با وسایل موجود، و نهایتاً
  • جلوگیری از آغاز یک حریق بزرگتر‌.
  • محافظت از ساختمان‌ها و صنایع در برابر حریق را می‌توان به دو روش فعال (Active) و
  • غیرفعال(Passive) ‌تقسیم بندی کرد. ‌روش‌های فعال و‌ غیرفعال تکمیل کننده یکدیگر
  • در هنگام آتش‌سوزی هستند.

سیستم محافظت فعال‌

آن دسته از وسایل حفاظتی و سیستم‌های نصب شده‌ای‌ که در هنگام آتش سوزی فعال

می‌شوند.‌ متعاقب ارسال یک پیام هشدار دهنده توسط شبکه‌های تشخیص و اعلام حریق،

توسط افراد یا سیستم‌های خودکار وارد عمل شده و از گسترش حریق جلوگیری می‌کنند‌.

مانند سیستم‌های اعلام حریق یا سیستم‌های خودکار اطفاء حریق‌، fire box  و

تجهیزات اطفاء دستی‌.

صرف نظر از وجود یا عدم وجود شبکه‌های تشخیص و اعلام حریق (محافظت فعال) که ساکنان

را به مقابله با آتش فرا می‌خواند‌، طراحی ساختمانن باید طوری باشد که حریق را محدود و

محصور نماید‌. این نوع حفاظت به حفاظت غیر فعال موسوم است.

سیستم محافظت غیرفعال‌

این نوع محافظت در حقیقت‌، سازه ساختمان‌، بخش‌های فرعی و پوشش آن را مورد توجه

قرار می‌دهد.‌ این حفاظت بهترین ابزار محافظتی در کل عمر یک سازه است. از جمله

محافظت‌های غیر فعال ‌شامل Duct Fire‌ ،‌Fire Barrier ‌،‌Fire stop ،‌Fire  Protection هستند.

مکانیزم محافظت غیر فعال قاب سازه‌ای (Passive Fire Protection)، که توسط استفاده

از مواد مقاوم در برابر حریق صورت می‌گیرند. به صورت بالقوه مقاوم‌اند و در هنگام حادثه

با توجه به ضخامت، زمان محافظت بیشتری در مقابل حریق به ساختمان‌ می‌دهند. این ت

دابیر محافظتی را می‌توان تحت سه عنوان طبقه بندی کرد.

  • محافظت سازه‌ای
  • فضا بندی
  • محافظت پوششی

اجرای پوشش‌های ضد حریق بر روی سازه‌ها به منظور پیشگیری از تخریب آنها در هنگام

آتش‌سوزی و به دست آوردن زمان بیشتر جهت ارائه خدماتت آتش‌نشانی است.

انواع پوشش‌های ضد حریق موجود در دنیا جهت محافظت ساختمان‌ها

وظیفه اصلی پوشش‌های ضد حریق ، جلوگیری یا به‌ تاخیر انداختن توسعه حریق و کاهش

خسارات جانبی و مالی است.

پوشش‌های ضد حریق معدنی

پوشش‌های ضد حریق معدنی دارای گرانول‌های منبسط شده همچون ورمیکولیت و پرلیت

به همراه چسباننده‌های هیدرولیک مثل گچ هستند.‌ ‌این پوشش‌ها را می‌توان در سطوح

داخلی و خارجی ساختمان‌ها و سازه‌های فلزی اعمال نمود. ‌قابلیت حفاظت سازه را در

برابر حریق تا 3 و حتی 4 ساعت و پایداری تا دمای 1000 درجه سانتیگراد را حفظ نمود.

با استفاده از این‌ مواد در ضخامت 5-2 سانتی‌متر دیگر نیازی به‌ خاک گچ و گچ سفید کاری

نیست.‌ همچنین‌ رنگبری کمتری دارند.

‌‌رنگ‌های منبسط شونده

‌این پوشش‌ها معمولاً دارای چهار نوع ترکیب هستند. یک ترکیب پلی هیدرولیک به منظور

تولید کربن، یک عامل آب زدایی، عامل اسفنجی کننده یا تولید گاز و یک رزین که چسباننده

رنگ است. این پوشش‌ها با ضخامت حداکثر 6 میلمتر اجرا می‌شوند.‌ این مواد هنگامی که

در معرض حرارت قرار می‌گیرند سازه را تا 2 ساعت در برابر حریق حفاظت می‌نمایند. ‌به علت

وقوع یک سری واکنش‌های شیمیایی، گازهای خنک کننده‌ای آزاد نموده و با حرارت مقابله

می‌نماید. و در ضمن یک لایه عایق زغالی تولید می‌کنند که این ضخامت تا چند برابر مقدار

اولیه پوشش می‌شود. از این پوشش‌ها به منظور حفاظت از سازه‌ای فلزی و سطوح داخلی

ساختمان‌ یا نمایان استفاده می‌شود.

مزایا‌

  • ضخامت بسیار پایین
  • ظاهر دکوراتیو و زیبا

معایب 

  • در اثر تابش آفتاب و تحت تاثیر اشعه ماورائ بنفش و یا مواد شیمیایی تغییراتی در آن ایجاد می‌شود.
  • به علت جدید بودن این مواد رنگ‌ها دارای گارانتی نهایتا 20 ساله هستند.
  • احتمال انجام نشدن این مکانیزم در دراز مدت همواره وجود دارد.
  • برخی از انواع این رنگ‌ها در هنگام حریق گاز‌های سمی ایجاد می‌کند که کاربرد آن‌ها در
  • محیط‌های بسته غیر ممکن است.

بردها و پنل‌های ضد حریق

این مواد فضای کمی اشغال می‌کنند. از مقاومت بالایی برخوردار هستند و امکان Finishing ‌

زیبا را به اجرا می‌دهند. جنس این مواد از کلسیم سیلیکات بوده و در مقابل رطوبت مقاوم هستند.

معایب

  • این مواد بر روی تیر‌ها قابلیت اجرا ندارند.
  • قابلیت Seal‌ کردن در Joint‌ها‌ را ندارند و لذا در این موارد عایق سازی را انجام نمی‌دهند.
  • در اجرای این مواد ترمیم و ساپورت گیری راحت نیست.

پوشش‌های ضد حریق بر پایه مواد معدنی نسوز

این پوشش‌های غالباً از مواد معدنی سبک و مقاوم در برابر آتش مانند ورمیکولیت، دولومیت،

پرلیت و … ساخته می‌شوند. لذا اکثر این نوع پوشش‌ها را با این نام‌ها می‌شناسند. این

پوشش‌ها به دلیل مقاومت حرارتی بالا و ضریب رسانش گرمایی بسیار پایین، به شدت روند

انتقال حرارت را کاهش می‌دهند.‌ دارای زمان تاخیر بین 1 تا 4 ساعت در برابر حریق هستند. ‌

این زمان، فرصت کافی را برای اطفای حریق توسط نیروهای آتش نشان ضمن حفظ سازه از

تخریب، فراهم می‌سازد.

این پوشش‌ها تا ضخامت‌های مختلف 11 سانتیمتر بوسیله پاشش مستقیم روی سطوح اجرا

می‌شوند. ‌در ضخامت‌های بیش از 11 سانتیمتر ازز توری‌های فلزی گالوانیزه به عنوان تقویت

کننده پوشش استفاده می‌شوند. انواعی از پوشش‌ها که تا‌کنون به بازار مصرف ارائه شده،

به قرار زیر است.

?

  • پوشش‌های ضد حریق معدنی بر پایه ورمیکولیت
  • پوشش‌های ضد حریق معدنی بر پایه گچ
  • سیستم‌های (Board)
  • عایق‌های صوتی (Acoustic)
  • سیستم‌های (Fire Stop)

پوشش‌های ضد حریق پایه آبی حجیم شونده

این پوشش پایه آبی جهت حفاظت ساختارهای فولادی در برابر حریق بکار می‌رود. ‌استفاده از

آن برای محیط‌های داخلی و مکان‌هایی که استفاده از محصولات پایه حلالی امکان پذیر نیست

(‌برای مثال بیمارستان‌ها و سایر مکان‌های سربسته‌) پیشنهاد می‌شود. این نوع پوشش به هنگام

قرار گرفتن در معرض حریق پف کرده و یک ساختار فوم فشرده به ضخامت تقریبـی 2 سانتیمتـر

روی سطـح ایجاد می‌کند. ‌علاوه بر این از خود گازهای سمی و بودار متصاعد نمی‌کنند. به عنوان

یک لایه عایق عمل نموده و مانع از انتقال حرارت به سطح فولاد می‌شوند. ‌

پوشش‌های ضد حریق پایه حلالی حجیم شونده

این محصول پایه حلالی بوده و برای حفاظت سازه‌های فولادی در برابر حریق بکار می‌رود. ‌مناسب

جهت محیط‌های داخلی و خارجی ساختمان است. این پوشش به هنگام قرار گرفتن در برابر حریق،

پف نموده و یک فوم فشرده ضخیم روی سطح ایجاد می‌نماید. فوم ایجاد شده به عنوان یک لایه عایق

عمل نموده و مانع از انتقال حرارت به سطح فولاد می‌شود.

تینر ضد حریق پایه حلالی

تینر ضد حریق پایه حلالی، جهت رقیق سازی رنگ‌های ضد حریق به منظور رسیدن به ویسکوزیته

مناسب برای اعمال رنگ به کار می‌رود. همچنین این تینر برای شستشوی ابزار رنگ‌آمیزی و اسپری

نیز قابل استفاده است.

فوم مقاوم در برابر آتش سیلیکونی

این محصول یک فوم سیلیکونی آتش‌بند و دودبند است.‌ خاصیت الاستیک داشته و عموماً در

کارتریج‌های 310 میلی لیتری به بازار عرضه می‌شود‌. بصورت بتونه در محل درزها کشیده‌ و باعث

می‌شود دود و حریق از این فضاها به دیگر نقاط سرایت ننماید. مقاوم در برابر حـرکتهای موجود

در مقطع درز است. نصـب آن آسـان ‌بوده و بدون هر گونه آفتی است. ‌عاری از هالوژن و دارای

چسبندگی خوب با مصالح ساختمانی و بتن است.

درز گیر‌های مقاوم در برابر حریق (Profiles Fire)

منافذ در و دیوار و شیشه‌های پنجره و دیگر منافذ موجود در ساختمان، عوامل انتقال دود و گازهای

سمی در حین حریق هستند. درز‌گیر‌های مقاوم در برابر حریق در انواع مختلف طراحی شده و

راهکار مناسبی جهت درز گیری عوامل فوق هستند. با کاربرد این محصو‌لات می‌توان به طور

صد در صد از انتقال گاز‌های سمی، دود و همین طور گسترش حریق به نقاط دیگر ساختمان

جلوگیری کرد.

Pyrofoam درز گیر‌های نواری شکلی هستند که به دلیل انعطاف پذیری و حالت ‌لاستیکی آن

علاوه بر خاصیت ضد حریق‌، برای جذب لرزش ساختمان مناسب‌ و از طرفی عایق رطوبت نیز هستند.

همچنین از آنها می‌توان برای پوشش سوراخ‌ها و بازشو‌ها در فضای ساختمان استفاده کرد. این

محصول در اندازه‌ها و ضخامت‌های متفاوت با قدرت چسبندگی بالا و نصب آسان موجود است.

چسب‌های ضد حریق

این محصول یک پر کننده انبساطی است.‌ بسیار ساده و سریع می‌توان منافذ بسیار ریز را توسط

تزریق با افشانه مخصوص پر کرد. ‌علاوه بر خاصیت ضد حریق یک سطح صاف و منظم ایجاد می‌کند.

آتش بندها، غلاف آتش بند (Collar Fire)

این غلاف اطراف مجراهای دوار و مستطیلی منظم را می‌‌پوشاند.‌ در اثر حرارت، مواد ضد حریق به

کار رفته در آن منبسط شده و تمامی منافذ را به صورت کامل می‌پوشاند‌. این محصول بسیار مناسب

برای کانال‌های مکش هوا و ذرات گرد و غبار است. همچنین بدون نیاز به ابزار خاص جهت نصب و

برش بوده و قابل تنظیم برای اندازه‌های مختلف لوله و کاندوئیت است. این محصول به مدت 30

دقیقه تا 4 ساعت مستقل از قطر لوله‌ها، در برابر حریق مقاومت خواهد داشت.

پنجره‌های آتش بند (Block Fire)

این محصول برای نصب روی دریچه‌های که به منظور ایجاد جریان هوا بر روی در و دیوارها تعبیه شده‌،

بسیار مناسب است‌. در اثر آتش سوزی این دریچه‌ها محل خروج دود و گازهای سمی و همچنین

گسترش حریق خواهد بود. بهترین راه حل جهت بستن این منافذ، نصب block Fire در اشکال مختلف

بر روی این دریچه‌ها‌ست.‌ در اثر حرارت مواد ضد حریق بکار رفته در آن منبسط شده و تمامی منافذ

را می‌پوشاند و در نتیجه مانع خروج گازها و حرارت‌خواهد شد.

بالش آتش بند (Pillows  Resistant Fire)

این محصول از کیسه‌هایی با سایزهای متفاوت جهت پر کردن بلند مدت یا کوتاه مدت Opening ‌های

ایجاد شده در اثر عبور کابل‌ها در ساختمان بسیار مناسب است.‌ امکان افزایش و کاهش کابل به مجموعه

وجود دارد.‌ نصب آن آسان و بدون نیاز به ابزار است‌. مواد موجود در کیسه‌ها در اثر حرارت منبسط شده

و مانع انتقال حرارت، دود و گازهای سمی از نقطه A به B می‌شود.

دریچه‌های ضد دود

این محصول جهت بستن Opening ها و کانال‌های خروج و ورود هوا بسیار مناسب است‌. دریچه‌ها‌ی

ضد دود با دریافت سیگنال از سیستم اعلام حریق بدون تاخیر بسته شده و از خروج گازهای اطفاء

کننده ‌یا گازهای حاصل از حریق جلوگیری می‌کند. Pyrosome نوع خاصی از این محصول است که

علاوه بر خاصیت ضد دود از انتقال صدا نیز جلوگیری می‌کند. ‌برای سینما‌، مدارس و سالن‌های نوازندگی

و بیمارستان‌ها استفاده از آنها پیشنهاد می‌شود.

‌پوشش‌های Intumescent) HCA)

پوشش‌های که در اثر حرارت افزایش حجم داده و از 30 تا 120 دقیقه در برابر حریق مقاوم هستند.

این پوشش‌ها در شرایط مختلف آب و هوایی قابل استفاده بوده است. بهترین راه کار جهت محافظت

از سازه‌های فلزی (Expose) هستند. همچنین ضخامت نازک این پوشش‌ها باعث صرفه جویی

در هزینه و منابع انسانی می‌شود.

ملات ضد حریق (Mortar Spray)

‌‌استفاده از این پوشش‌ها روشی مناسب و مقرون به صرفه جهت محافظت از سازه‌های فلزی و

بتنی است. مخصوصاً بخش‌هایی که در معرض دید بوده یا در پارکینگ‌ها قرار دارند. این پوشش‌ها

از 30 دقیقه تا چهار ساعت در مقابل حرارت مقاومت می‌کنند و از تغییر فرم اسکلت فلزی که در اثر

حرارت بالای حریق اتفاق می‌افتد جلوگیری می‌کند. ‌